Tag Archives: นครสวรรค์

เมืองโบราณพันปี ที่ถนนสายเอเชียตัดผ่าน เมืองโคกไม้เดน นครสวรรค์

สวัสดีครับผมได้มีโอกาสเดินทางไปท่องเที่ยวโบราณสถานแถบลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยา จังหวัดนครสวรรค์ ผมจึงได้ลองหาข้อมูลบน Google Map พบว่ามีสถานที่ในเขต อ.พยุหะคีรี จ.นครสวรรค์ มีร่องรอยของเมืองโบราณ ร่วมสมัยทวารวดี เก่าแก่กว่าพันปี มีชื่อว่า “เมืองโบราณโคกไม้เดน”  จากการดูแผนที่บน Google Earth พบว่า เมืองโบราณโคกไม้เดนมีพื้นที่ขนาดใหญ่ ปัจจุบันมีถนนหมายเลข 1 หรือถนนสายเอเชียตัดผ่านทำให้เมืองโบราณถูกแยกออกเป็น 2 ส่วน ถ้าเดินทางจากกรุงเทพฯ ฝั่งซ้ายจะเป็นเมืองชั้นใน(กรอบสีเขียว) ฝั่งขวาจะเป็นชั้นนอก มีภูเขาเขาเป็นปราการซึ่งเป็นเขตของวัดโคกไม้เดน และผมเชื่อว่า จะเป็นเมืองโบราณที่มีผู้คนเดินทางผ่านมากที่สุด แต่น้อยคนจะรู้ว่าได้เดินทางผ่านดินแดนโบราณที่สืบทอดการอยู่อาศัยมานานนับพันปี เนื่องจากผมมีเวลาค่อนข้างน้อย ผมจึงตัดสินใจที่จะเดินทางไปยังฝั่งวัดโคกไม้เดน ส่วนอีกฝั่งหนึ่งน่าจะเป็นพื้นที่เกษตรกรรม ถ้ามีเวลาภายหลังจะหาโอกาสพาไปชมนะครับ ผมได้ตั้งพิกัดไปยังวัดเขาไม้เดน ซึ่งจะอยู่ทางเข้าด้านข้างศูนย์สุขภาพจิตที่ 3 ผ่านศาลเจ้าพ่อขุนด่าน เส้นทางจะผ่านเขาลูกเตี้ยๆไปตลอดทางจนถึงวัดเขาไม้เดน ก็จะเริ่มเห็นร่องรอยของโบราณสถานแล้วครับ ย้อนกลับไปในอดีตที่มีการค้นพบเมืองโบราณแห่งนี้ เมื่อปี พ.ศ.2506 เกิดจาก ดร.ควอริตช์ เวลส์ นักโบราณคดีชาวอังกฤษ ได้นำภาพถ่ายทางอากาศของทหารอังกฤษและอเมริกัน เมื่อครั้งสงครามโลกครั้งที่ 2 มาทำการศึกษา จึงเห็นลักษณะทางภูมิประเทศเป็นผังเมืองโบราณ ซึ่งน่าจะค้นพบแหล่งโบราณคดีและโบราณวัตถุมากมายในพื้นที่แถบนี้ จึงได้แจ้งเรื่องและขออนุญาตร่วมสำรวจกับทางกรมศิลปากร ซึ่งขณะนั้นมีนายธนิต อยู่โพธิ์ ดำรงตำแหน่งอธิบดีกรมศิลปากร เมื่อทางกรมศิลปากรอนุมัติการสำรวจ จึงได้เริ่มสำรวจครั้งแรกราวเดือนเมษายน พ.ศ.2507 พบโบราณสถานและโบราณวัตถุศิลปะในวัฒนธรรมทวารวดี เช่นเดียวกับที่นครปฐม ,เมืองโบราณคูบัว ราชบุรี โบราณสถานพงตึก กาญจนบุรี และ อู่ทอง สุพรรณบุรี และยังพบพระพิมพ์ดินเผา… Read More »

เมืองโบราณพันปีไพศาลี และเมืองเก่าเวสาลี นครสวรรค์

วันนี้ผมจะพาทุกท่านเดินทางไปยังเมืองเก่าเวสาลี ตั้งอยู่ที่ตำบลสำโรงชัย อ.ไพศาลี จ.นครสวรรค์ การเดินทางถือว่ามีความสะดวก รถยนต์สามารถเข้าถึงได้ กลุ่มโบราณสถานแห่งนี้ได้รับการสำรวจตั้งแต่ปี พ.ศ.2539 โดยกรมศิลปากร กำหนดอายุอยู่ในสมัยอยุธยาตอนกลางเป็นต้นไป ความพิเศษของกลุ่มโบราณสถานแห่งนี้คือ เคยเป็นส่วนหนึ่งของเมืองโบราณไพศาลี ซึ่งเป็นเมืองโบราณอายุกว่าพันปี ในสมัยทวารวดีอีกด้วย แผนผังการสำรวจเมืองโบราณไพศาลี เมื่อปี พ.ศ.2511 ได้ระบุตำแหน่งของกลุ่มโบราณสถานเมืองเก่าเวสาลี จะตั้งอยู่ทางทิศะวันออกเฉียงใต้ของเมืองโบราณไพศาลี งานวิจัยการพัฒนาการทางวัฒนธรรมของชุมชนแรกเริ่ม ในเขตอำเภอไพศาลี โดย นฤพล หวังธงชัยเจริญ มหาวิทยาลัยศิลปากร พบว่ามีการพัฒนาการของชุมชนมนุษย์มาตั้งแต่ยุคก่อนประวัติศาสตร์ จนถึงสมัยทวารวดี เช่นเดียวกับเมืองโบราณอื่นๆ ที่ค้นพบในลพบุรีและนครสวรรค์ จากนั้นได้พัฒนาการใช้งานในสมัยอยุธยา จากหลักฐานโบราณสถานในกลุ่มเมืองเก่าเวสาลี เมืองโบราณไพศาลี ในสมัยทวารวดี เดิมมีแผนผังคล้ายสี่เหลี่ยมมุมมน มีคูน้ำคันดินล้อมรอบ ปัจจุบันถ้าดูแผนที่จาก Google Earth จะยังคงมองเห็นคูคันดิน และคูน้ำล้อมรอบในบางส่วน มีขนาดเมืองยาวประมาณ 700 เมตร กว้าง 500 เมตร เป็นรูปแบบเมืองโบราณทวารวดีที่ปรากฏให้เห็นโดยทั่วไป และคงมีความสัมพันธ์เชื่อมต่อกับเมืองโบราณแถบภาคกลางของไทย ได้แก่ นครสวรรค์ ลพบุรี เพชรบูรณ์ สำหรับเมืองเก่าเวสาลีเป็นพัฒนาการต่อเนื่อง มาถึงสมัยอยุธยา โบราณสถานประกอบไปด้วย โบสถ์ วิหาร มณฑป ปรางค์ ซึ่งเป็นโบราณสถานที่ก่อด้วยอิฐและได้รับการบูรณะแล้ว เมืองเก่าเวสาลีแห่งนี้คงถูกทิ้งร้างในช่วงเวลาหนึ่ง จนกระทั่งถึงสมัยอยุธยา จึงมีการบูรณะและสร้างกลุ่มโบราณสถานแห่งนี้ขึ้น ปัจจุบันตัวเมืองโบราณถูกปรับสภาพและผ่านกาลเวลามานานนับพันปี จึงไม่พบซากโบราณสถานใดๆ เราจึงได้ท่องเที่ยวเพียงกลุ่มโบราณสถานเมืองเก่าเวสาลี ที่มีอายุอยู่ในสมัยอยุธยา ซึ่งตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ของเมืองโบราณเท่านั้น  สุดท้ายนี้ขอขอบคุณการติดตาม แล้วพบกันใหม่ในบทความต่อไปครับ… Read More »

วัดหนองโพ หลวงพ่อเดิมเกจิดังในอดีตนครสวรรค์

https://youtu.be/KEU1aiksnmY กราบหลวงพ่อเดิม พุทธสโร พระเกจิดังวัดหนองโพ อ.ตาคลี จ.นครสวรรค์… สวัสดีครับท่านผู้รักการเดินทางท่องเที่ยวทางวัฒนธรรมทุกท่าน โอกาสนี้ผมจะพาทุกท่านเดินทางไปกราบพระเกจิชื่อดังในอดีตแห่งวัดหนองโพ นครสวรรค์ ซึ่งหลายท่านคงรู้จักกันดีในนาม “หลวงพ่อเดิม พุทธสโร” ท่านเป็นพระเจิชื่อดังในอดีตและมีลูกศิษย์เคารพนับถือท่านมากมายทั่วประเทศ แม้ว่าจะมรณภาพไปตั้งแต่วันที่ 22 พฤษภาคม พ.ศ.2494 แต่ความดีของท่านยังตราตรึงจิตใจของเหล่าสาธุชนไม่เสื่อมคลาย ครูบาอาจารย์ที่เป็นลูกศิษย์หลวงพ่อเดิมที่หลายคนรู้จัก คือ หลวงพ่อจรัญ ฐิตธัมโม วัดอัมพวัน สิงห์บุรี การเดินทางไปวัดหนองโพ ถือว่ามีความสะดวกมากครับเพราะใช้เส้นทางหลักสายเอเชียจนถึงแยกหางน้ำสาครแล้วเลี้ยวขวาไปอีกราว 10 กิโลเมตรเท่านั้น กล่าวกันว่า วัดหนองโพเดิมเป็นวัดเก่าแก่มาตั้งแต่สมัยอยุธยา ได้ถูกปล่อยทิ้งร้าง มีต้นโพธิ์ขนาดใหญ่ 7 กิ่งก้านสาขา ต่อมาชาวบ้านได้ช่วยกันบูรณะขึ้นและนิมนต์หลวงพ่อรอดเป็นเจ้าอาวาส  จนกระทั่งถึงสมัยหลวงพ่อเดิม เป็นเจ้าอาวาส(พ.ศ.2435 – 2494) วัดหนองโพยิ่งมีความเจริญรุ่งเรืองเป็นลำดับด้วยบารมีของท่าน เดิมนั้นวัดหนองโพมีชื่อว่า “วัดสมโภชน์โพธิ์กระจาย” ต่อมาหลวงพ่อศรี วัดพระปรางค์เหลือง อ.พยุหะคีรี จ.นครสวรรค์ ได้เปลี่ยนชื่อเป็น “วัดสมโภชน์โพธิ์เย็น”  จนกระทั่งปี พ.ศ. 2457 สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส เสด็จตรวจการคณะสงฆ์ในมณฑลฝ่ายเหนือมาถึงนครสวรรค์ ทรงพิจารณาชื่อวัดว่าควรสอดคล้องกับชื่อหมู่บ้าน เพื่อให้จดจำง่าย จึงทรงเปลี่ยนชื่อวัดเป็น “วัดหนองโพ” และเมื่อปี พ.ศ.2458 วัดหนองโพจึงได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา ผมเดินทางไปวัดหนองโพ วันที่ 28 ตุลาคม พ.ศ.2562 บรรยากาศเปลี่ยนแปลงไปมาก มีการจัดสรรพื้นที่จอดรถกว้างขวางขึ้น รวมถึงก่อตั้งพิพิธภัณฑ์หลวงพ่อเดิมให้เข้าชม ซึ่งถือว่าจัดไว้ได้อย่างยอดเยี่ยมเลยทีเดียว… Read More »