บ่อน้ำโบราณ ตำหนักท่าเจ้าสนุก เส้นทางสักการะพระพุทธบาท สมัยอยุธยา

By | October 27, 2020

https://youtu.be/r-9d4qmJuAs

อันซีน อยุธยา บ่อน้ำโบราณสมัยอยุธยาที่หลายคนไม่เคยรู้ สวัสดีครับ หลายท่านอาจจะคุ้นเคยกับคำว่า “ท่าเจ้าสนุก” ซึ่งเป็นชื่อตำบลในอำเภอท่าเรือ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ที่มีเรื่องราวความเกี่ยวข้องในเส้นทางเสด็จสักการะรอยพระพุทธบาท สระบุรี มาตั้งแต่สมัยพระเจ้าทรงธรรมแห่งกรุงศรีอยุธยา และยังปรากฏซากร่องรอยบางอย่างที่แสดงให้เห็นในปัจจุบัน คือ บ่อน้ำโบราณ ที่กล่าวกันว่าเป็นบ่อน้ำที่นำน้ำมาใช้ในพระตำหนักที่มีชื่อว่า “พระตำหนักท่าเจ้าสนุก” ซึ่งเป็นพระตำหนักที่สร้างขึ้นไว้พักแรมระหว่างทางเสด็จสักการะรอยพระพุทธบาท จึงเป็นอีกสถานที่ ที่มีความน่าสนใจตามรอยและบันทึกไว้ในการเดินทางครั้งนี้

รอยพระพุทธบาท วัดพระพุทธบาท สระบุรี

รอยพระพุทธบาท สระบุรี ถือได้ว่าเป็นรอยพระพุทธบาทที่เก่าแก่และมีความสำคัญมากที่สุดในประวัติศาสตร์ เพราะมีบันทึกการค้นพบในพระราชพงศาวดารและมีพระราชประเพณีการเสด็จสักการะมาตั้งแต่สมัยอยุธยา

เรื่องราวของท่าเจ้าสนุกจากเว็บไซต์เทศบาลตำบลท่าเรือ ได้ให้ข้อมูลไว้ว่า

ท่าเรือ เดิมเรียกว่า “นครน้อย” ในสมัยสมเด็จพระเจ้าทรงธรรม กษัตริย์แห่งกรุงศรีอยุธยา ครองราชย์ พ.ศ. 2153 – 2171 เสด็จประพาสเพื่อไปสักการะพระพุทธบาท จังหวัดสระบุรี ทางชลมารค(ทางเรือ) ได้จอดเรือเพื่อเสด็จทางสถลมารค(ทางบก)ต่อไป

ขบวนเรือหลวงมากันคับคั่งจนไม่มีที่จอดเรือ เรือราษฎร์ได้จอดเลยตัวอำเภอท่าเรือในปัจจุบันขึ้นไปจนถึงตำบลท่าหลวง ส่วนขบวนเรือหลวงก็จอดที่ท่าเจ้าสนุก เพราะมีตำหนักประทับแรมตั้งอยู่ ส่วนเรือของบรมวงศานุวงศ์ ก็จอดท่าถัดๆไปจนถึงหน้าวัดสฎางค์ ได้พักค้างแรมที่ตำหนักท่าเจ้าสนุก

แผนที่ไปบ่อน้ำโบราณท่าเจ้าสนุก ตำแหน่งในกรอบสีแดง

วันรุ่งขึ้นก็ข้ามฝั่งไปขึ้นช้างที่ท่าเกย(ติดกับบริเวณวัดไม้รวกในปัจจุบัน) แล้วพระราชดำเนินต่อไปยังอำเภอพระพุทธบาท จังหวัดสระบุรี เพื่อทรงสักการะพระพุทธบาท ภายหลังพระมหากษัตริย์ ทุกพระองค์ ต่างเจริญรอยตามพระราชประเพณีสืบมา 

บ่อน้ำโบราณ ตำหนักท่าเจ้าสนุก ที่ถูกปกคลุมด้วยต้นหญ้า

ซึ่งตามหลักฐานที่ สำนักศิลปากรที่ 3 พระนครศรีอยุธยา ได้ทำการตรวจสอบพื้นที่บริเวณวัดตำหนักพระเจ้าทรงธรรม หมู่ที่ 1 ตำบลท่าเจ้าสนุก คือ บริเวณโบราณสถานท่าเจ้าสนุกและตำหนักท่าเจ้าสนุก ซึ่งปลูกสร้างด้วยไม้จึงไม่หลงเหลือซากตำหนักให้เห็นในปัจจุบัน

ซากโบราณสำคัญที่ยังหลงเหลือให้เห็นและน่าจะเป็นส่วนหนึ่งของพระตำหนักท่าเจ้าสนุก คือ “บ่อน้ำโบราณ” สันนิษฐานว่าเป็นระบบสาธารณูปโภค เพื่อใช้ในเขตพระตำหนักท่าเจ้าสนุก

บ่อน้ำโบราณ ตำหนักท่าเจ้าสนุก

ภายในบ่อน้ำโบราณ ตำหนักท่าเจ้าสนุก

ข้อมูลเพิ่มเติมใน ประชุมวรรณคดีเรื่อง พระพุทธบาท ปุณโณวาทคำฉันท์ ได้เขียนเชิงอรรถอธิบายสถานที่ของพระตำหนักท่าเจ้าสนุกไว้ว่า มีซากพระตำหนักอยู่ทางฝั่งตะวันออกแม่น้ำป่าสัก แถวบริเวณบ่อน้ำ ซึ่งชาวบ้านเรียกกันว่า “เหว” (บ่อน้ำโบราณที่พามาชมครั้งนี้) ท่านสามารถอ่านเพิ่มเติมได้ที่ ปุณโณวาทคำฉันท์ 

การเดินทางครั้งนี้ ได้รับการนำชมจากคุณบอย ซึ่งเป็นคนพื้นที่ สถานที่ตั้งอยู่ในเขตหมู่บ้านที่น้อยคนจะรับรู้ ถือเป็นอันซีนที่แอบซ่อนอีกจุดหนึ่งของอำเภอท่าเรือ ถ้าได้รับการปรับปรุงสถานที่ให้เป็นแหล่งท่องเที่ยว และมีการกั้นพื้นที่ป้องกันอันตรายซึ่งอาจจะตกลงไปได้ จะเป็นการเผยแพร่ความรู้ทางประวัติศาสตร์ที่ดีเลยทีเดียว

สำหรับท่านที่สนใจเดินทาง ให้ดูรายละเอียดตามแผนที่ ที่ผมโพสไว้ให้แล้วในบทความนี้ พร้อมกับชมรายละเอียดในคลิปการเดินทางประกอบครับ สุดท้ายนี้ขอขอบพระคุณการติดตาม แล้วพบกันใหม่ในโอกาสต่อไป สวัสดีครับ แอดมินตั้ม – Faiththaistory.com

ช่องทางการติดตาม

Facebook เพจภารกิจเที่ยววัด – Faiththaistory.com

Facebook กลุ่มเที่ยววัดและโบราณสถาน 

YouTube Channel FaithThaiStory

Instagram

TikTok