ตามรอยวัดโคกขมิ้น วัดร้างโบราณในกรุงเก่า พระนครศรีอยุธยา

ตามรอยวัดโคกขมิ้น วัดร้างโบราณในกรุงเก่า พระนครศรีอยุธยา

ตามรอยวัดโคกขมิ้น วัดร้างโบราณในกรุงเก่า พระนครศรีอยุธยา

ครั้งนี้ผมได้มีโอกาสเดินทางไปสำรวจวัดโคกขมิ้น เป็นวัดร้างโบราณ ในกรุงเก่าพระนครศรีอยุธยา ซึ่งปัจจุบันนั้นยังไม่ไดรับการปรับปรุงและรังวัดพื้นที่ แต่ผมคิดว่าในอนาคตจะได้รับการปรับปรุงพื้นที่และบูรณะปฏิสังขรณ์วัดโคกขมิ้นขึ้นมาแน่นอน ทั้งนี้วัดร้างในอยุธยายังมีอีกมาย ที่กำลังทำการปรับพื้นที่ และผมจะทำการบันทึกเรื่องราวการเดินทาง และหาข้อมูลเพิ่มเติมมาเขียนไว้บนบล็อกแห่งนี้ต่อไป

การเดินทางครั้งนี้ผมได้รู้จักกับพี่แอดมินของเพจ Mind GaLLerY (พี่ยุทธ) เป็นเพจที่รวมรูปภาพจากการเดินทางถ่ายรูปตามโบราณสถานไว้มากมาย จึงได้โอกาสนัดแนะกันเพื่อเดินทางไปยังสถานที่แห่งนี้ โดยผมขอเป็นลูกทัวร์ติดตาม โดยมีเพื่อนร่วมทางทั้งหมด 4 คน การเดินทางก็ได้รับความช่วยเหลือจากพี่ยุทธเป็นอย่างดี แถมขับรถให้อีกต่างหาก สุดยอดจริงๆ จึงขอขอบคุณมา ณ โอกาสนี้

การเดินทางได้นัดแนะเวลาเดินทาง 07.00 น. ของวันที่ 24 มกราคม 2558 เพื่อจะได้เดินทางชมโบราณสถานได้มากที่สุด เมื่อถึงเวลานัดหมายก็ตรงเวลาเป๊ะเลยครับ บรรยากาศวันเดินทางไม่ร้อนเท่าไรนักถือว่าโอเค จึงได้เดินทางไปยังวัดโคกขมิ้น กันทันที

ทางเล็กๆ ด้านข้างร้านรับทำสแตนเลส เป็นทางเดินไปยังวัดโคกขมิ้น

การเดินทางเป็นการเปิดเส้นทางที่ผมไม่ค่อยจะรู้จักนัก เนื่องจากผมยังไม่ได้เดินทางทั่วอยุธยา เส้นทางที่เดินทางจะผ่านมาตามเส้นทางวัดไชยวัฒนาราม ถ้าจะไปอีก ผมคงต้องแกะเส้นทางอีกรอบ จุดจอดรถกลุ่มเราก็ได้รับความกรุณาให้จอดรถในพื้นที่ของร้ายรับทำสแตนเลสตามรูปด้านบนนี้ เจ้าของร้านมีน้ำใจจริงๆ ขอขอบคุณมา ณ โอกาสนี้ครับ

วัดโคกขมิ้น เป็นวัดร้างนอกเกาะเมือง ตั้งอยู่ในท้องที่ตำบลสำเภาล่ม อำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา การเดินทางไปวัดนี้ เมื่อข้ามสะพานออกจากเกาะเมืองไปตามเส้นทางสู่สุพรรณบุรีจะมีทางแยกซ้ายมือเพื่อไปยังวัดไชยวัฒนาราม เมื่อเลี้ยวไปตามเส้นทางดังกล่าวเลยทางแยกเข้าวัดเซนต์โยเเซฟเล็กน้อย มองทางด้านขวามือจะเห็นเนินดินซึ่งมีต้นไม้น้อยใหญ่ปกคลุมเป็นกลุ่มทึบห่างจากถนนใหญ่ประมาณ 500 เมตร ซากโบราณสถานวัดโคกขมิ้นจะอยู่ในดงไม้ดังกล่าวนี้

ทางเดินเข้าสู่วัดโคกขมิ้น

จากนั้นจึงได้เดินทางลัดเลาะเข้ามา และจะเห็นแนวป่าเล็กๆ ซึ่งประกอบไปด้วยพันธุ์ไม้เถา และมีหนาม ซึ่งต้องระวังไว้ด้วยนะครับเดี๋ยวจะได้รับบาดเจ็บ

บรรยากาศภายในป่ากลางทุ่งนา

พื้นที่ของวัดโคกขมิ้นจะอยู่ภายในป่า กลางทุ่งนา ถ้าไม่สรรหาเส้นทางกันมาชม ก็คงมายากกันหล่ะครับงานนี้

บรรยากาศในป่า

ภายในพื้นที่ป่าแห่งนี้ เป็นไม้พันธุ์เล็กๆ จะต้องคอยลัดเลาะหาทิศทางกันเอง ไม่ปรากฏรอยเส้นทางของการเดินทางเข้ามา จึงต้องหาเส้นทางไปยังวัดโคกขมิ้นสักระยะหนึ่งเลยครับ ซึ่งก็สมใจอยากของผมเลยทีเดียว ที่ได้มาตามรอยวัดในประวัติศาสตร์แห่งนี้

ถึงพื้นที่วัดโคกขมิ้น

หลังจากเดินวนไปวนมาสักระยะ แต่พอหันหลังกลับมา ก็ได้เจอกับแท่นฐานพระพุทธรูปขนาดใหญ่

สภาพฐานพระพุทธรูปจะมีสภาพทรุดโทรม ส่วนฐานแตกหัก

ด้านหน้าฐานพระ

ด้านหน้าฐานพระ

ตัวฐานพระจะเห็นลายกลีบบัว และลายพระบาท ส่วนตัวฐานด้านล่าง ถูกขุดเจาะทำลาย สันนิษฐานว่าจะเป็นการขุดเจาะหาสมบัติต่างๆ ของนักล่าสมบัติ

ลอยเจาะใต้ฐานพระ เพื่อค้นหาสยดายสมบัติ

สำหรับเรื่องการขุดเจาะและลักลอบของมีค่า เป็นสิ่งที่น่าเสียดายมากครับ แต่ก็ต้องทำใจเพราะพื้นที่แห่งนี้ยังถือว่าร้างจากการบูรณะมายาวนาน ส่วนกลุ่มผมแล้ว เรื่องการเก็บสิ่งของนั้น เราจะไม่ทำแน่นอน เพราะถือว่าเป็นการลักขโมย อีกทั้งเป็นการไม่เคารพต่อสถานที่

สภาพปรงค์เจดีย์ของวัดโคกขมิ้น

เจดีย์ วัดโคกขมิ้น

สภาพปรงค์เจดีย์ ของวัดโคกขมิ้น ก็ทรุดโทรมไม่แพ้ฐานพระประธาน เพราะมีร่องรอยการขุดเจาะใต้ฐานและกลางพระปรางค์เจดีย์ เพื่อค้นหาสมบัติ

ร่องรอยงานศิลป์ ที่ยังหลงเหลือบนพระปรางค์เจดีย์

บนพระปรางค์เจดีย์ ยังมีร่องรอยงานศิลป์หลงเหลืออยู่บ้างนะครับ

รอยงานศิลป์บนปรางค์เจดีย์ ลายกนก

งานศิลป์ บนปรางค์เจดีย์

งานศิลป์ บนปรางค์เจดีย์

งานศิลป์บนปรางค์เจดีย์

รอยงานศิลป์บนปรางค์เจดีย์

กาลเวลายังหลงเหลือรอยงานศิลป์ให้ผมได้เก็บภาพและบันทึกไว้ เมื่อเวลาผ่านไปก็คงจะหลุดลอกกระเทาะออกตามกาลเวลา

องค์เจดีย์อีก 1 องค์

และอีกด้านหนึ่ง เราจะพบซากเจดีย์ ที่ทรุดโทรมไปมากอีก 1 องค์

ผมและสมาชิกได้เดินวนเวียนสำรวจพื้นที่โดยใช้เวลาอีกสักระยะ ก็ได้พากันสนทนาแลกเปลี่ยนความรู้กันไป ซึ่งส่วนมากผมจะฟังมากกว่าครับ เพราะรู้น้อยที่สุด ฮ่าๆ และผมก็ได้รับความรู้เพิ่มขึ้นอีกเยอะเลยครับ

สันนิษฐานว่าเป็นสภาพใบเสมาที่แตกหัก

หลังจากอยู่ในป่าแห่งนี้ได้สักระยะ ผมก็พากันเดินทางออกไป เพื่อไปยังวัดอื่นๆ ซึ่งยังมีอีกหลายวัดที่เราจะไปตามรอยครับ

บรรยากาศเส้นทางเพื่อเดินออกจากป่า

พวกเราได้เดินทางวนไปวนมาสักระยะ ก็ได้เจอกับรังต่อขนาดใหญ่ และเราก็รีบเดินออกไป เพราะไม่อยากจะวิ่งป่าราบครับผม… ป่าแห่งนี้ตั้งอยู่กลางทุ่งนา เป็นป่าเล็กๆ แต่ก็ทำให้หลงทิศได้เหมือนกันกว่าจะหาทางออกเดิมเจอ

ประวัติวัดโคกขมิ้น

วัดโคกขมิ้น จะมีประวัติความเป็นมาอย่างไรไม่ปรากฏหลักฐาน เนื่องด้วยไม่มีเอกสารสมัยอยุธยาหรือสมัยหลังฉบับใดกล่าวถึง สันนิษฐานว่าคงจะเป็นวัดราษฎร์ และจากลักษณะทางศิลปกรรมของซากโบราณสถานที่เหลืออยู่ ทำให้เข้าใจว่าคงจะสร้างประมาณสมัยอยุธยาตอนปลายแล้วร้างไปก่อนหรือหลังกรุงศรีอยุธยาเสียเอกราชแม่พม่าใน พ.ศ. 2310 ประกอบกับกาลเวลาและการทำลายจากนักล่าสมบัติ วัดโคกขมิ้นจึงกลายสภาพเป็นเนินดินขนาดใหญ่ มีวัชพืชและต้นไม้ใหญ่ปกคลุมทั่วไป สิ่งที่พอจะเห็นชัดบนเนินนี้ได้แก่ ฐานเจดีย์ 1 องค์ ปรางค์เจดีย์ 1 องค์ และฐานพระพุทธรูปขนาดใหญ่ 1 ฐาน อยู่ค่อนมาทางทิศตะวันออกของพื้นที่

และก็ถึงเวลาเดินทางไปยังวัดอื่นๆ ต่อไป

การเดินทางครั้งนี้ ถือว่าน่าพอใจมากเลยครับ เป็นการอนุรักษ์ไปในตัว ให้เราเกิดความรักในชาติของเรามากยิ่งขึ้น

ดังพระราชดำรัสของในหลวงที่ว่า