ประเพณีตักบาตรน้ำผึ้ง ณ วัดภูเขาทอง พระนครศรีอยุธยา

https://youtu.be/dHGFN45BEXw

สวัสดีครับ กลับมากันอีกครั้งกับภารกิจเที่ยววัด สำหรับครั้งนี้ผมจะพาทุกท่านไปร่วมทำบุญที่สืบสานวัฒนธรรมกันมายาวนานแต่โบราณ นั่นก็คือพิธีตักบาตรน้ำผึ้ง

ประเพณีตักบาตรน้ำผึ้ง มีกันมาช้านานแล้ว โดยจะจัดขึ้นทุกๆปี ในวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 10 ซึ่งจะมีวัดหลายๆวัดได้ร่วมกันจัดประเพณีนี้ ทั้งนี้การเดินทางไปร่วมบุญตักบาตรน้ำผึ้งก็ขึ้นกับความสะดวกของแต่ละท่าน และผมเองก็ได้ทราบข่าวว่าที่จังหวัดพระนครศรีอยุธยาก็มีการจัดประเพณีนี้ขึ้นเช่นกัน ที่วัดภูเขาทอง ผมจึงไม่รอช้าจัดเตรียมหาน้ำผึ้งและอาหารคาวหวานเพื่อร่วมงานบุญนี้

ในวันที่ผมเดินทางตรงกับวันอาทิตย์ที่ 27 กันยายน 2558 และเป็นครั้งแรกที่ผมจะได้ร่วมในบุญกุศลการตักบาตรน้ำผึ้ง… ต้องบอกเลยว่า ครั้งนี้เป็นครั้งแรกในชีวิตที่ผมได้ร่วมพิธีตักบาตรน้ำผึ้ง และเพิ่งรู้จักว่ามีประเพณีนี้อยู่ด้วย

ผมจัดเตรียมน้ำผึ้ง โดยหาซื้อได้ทั่วไปตามท้องตลาดเช่น ร้านสะดวกซื้อ 7-11 หรือซุปเปอร์มาร์เก็ตต่าง เทสโก้โลตัส บิ๊กซี เป็นต้น สำหรับความเห็นส่วนตัว ในเรื่องการซื้อน้ำผึ้งมาถวายพระ ควรเลือกน้ำผึ้งที่มั่นใจได้ว่าเป็นน้ำผึ้งแท้ มีคุณภาพ ถ้าซื้อแบบสำเร็จรูปก็ขอให้ตรวจสอบฉลากและเครื่องหมาย อย. ว่ามีครบถ้วนหรือไม่ ส่วนกรณีซื้อตามจุดขายต่างๆเช่น ตามข้างทาง ตามหมู่บ้าน ที่มีบรรจุขวดแก้วใส ก็ขอให้เอาแบบที่มั่นใจว่าเป็นของแท้จริงๆ เพราะผมเคยมีประสบการณ์ซื้อน้ำผึ้งข้างทางแบบขวดแก้วใส ปรากฏว่าเป็นน้ำผึ้งผสม (ผสมกับอะไรไม่ทราบได้ครับ) ไม่กี่วันก็เปลี่ยนสภาพเสียไป เพราะฉะนั้น ขอให้พิถีพิถันในการเลือกน้ำผึ้งมาด้วยนะครับ ถ้าจะเอาให้สบายใจ ผมขอแนะนำซื้อตามร้านสะดวกซื้อหรือห้างสรรพสินค้า น่าจะดีที่สุด เพราะจะมีระบบการตรวจสอบคุณภาพก่อนนำมาจำหน่ายอย่างแน่นอน

ผมเดินทางมาถึงวัดภูเขาทอง ราวๆ 6 โมงครึ่ง ได้เห็นพระเจดีย์สวยงามมากๆ

ผมซื้อน้ำผึ้งจากห้างเทสโก้โลตัสมา 2 ขวด และแบบบีบขวดเล็กๆ มาอีก 1 ขวด เทใส่รวมลงในภาชนะแก้วซึ่งหาซื้อตามตลาดได้ทั่วไปครับ (ผมแวะร้านขายของ 20 บาท มีเพียง แต่ภาชนะอันนี้ มีราคา 25 บาท ครับ) ได้น้ำผึ้งเต็มภาชนะพอดีเลยครับ

พอเดินเข้ามาในส่วนสถานที่จัดพิธีการ ผมก็ได้นำอาหารคาวหวานมาจัดเตรียมเพื่อทำการถวายภัตตาหารเช้า ซึ่งผู้ร่วมบุญสามารถนำอาหารมาร่วมทำบุญได้ครับ ซึ่งการทำบุญครั้งนี้ถือเป็นสังฆทาน เพราะมีพระสงฆ์ในพิธีตั้งแต่ 4 รูปขึ้นไป ซึ่งมีอานิสงส์มากเลยทีเดียว

ประเพณีตักบาตรน้ำผึ้ง ที่วัดภูเขาทอง พระนครศรีอยุธยา ครั้งนี้พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าอทิตยาทรกิติคุณประทานน้ำผึ้งเพื่อร่วมในพิธีด้วยครับ

ในพิธีตักบาตรน้ำผึ้ง ก็ยังมีให้ร่วมทำบุญบริจาคปัจจัย เพื่อเป็นสังฆทานถวายแด่วัด ในการใช้ประโยชน์ในการพัฒนาวัดต่อไปครับ

เมื่อได้เวลาอันเหมาะสม เหล่าสาธุชนก็ได้นำการกราบไหว้บูชาพระ และสมาทานศีล 5 กันทุกคน จากนั้นพระสงฆ์เจริญชัยมงคลคาถา และให้เหล่าสาธุชน ทยอยกันออกมาตักบาตรน้ำผึ้ง

เมื่อเหล่าสาธุชนทั้งหลาย ได้ร่วมกันตักบาตรน้ำผึ้งจนครบแล้ว ก็มีพิธีการกล่าวคำถวายน้ำผึ้ง ซึ่งจะไม่มีการประเคน เพราะถ้ามีการประเคน… จะทำให้น้ำผึ้งเหล่านั้นพระสงฆ์จะต้องใช้ให้หมดใน 7 วัน และต้องทำการประเคนใหม่ไปเรื่อยๆ…เพื่อไม่ให้เป็นความลำบากในอนาคต จึงเป็นการถวายเท่านั้น … (พิธีกร ในพิธีการแจ้งมาแบบนี้ครับ)

หลังจากนั้น ก็เป็นการถวายภัตตาหารเช้าแด่เหล่าคณะสงฆ์ ซึ่งถือว่าเป็นสังฆทานให้อานิสงส์มาก เพราะมีพระสงฆ์ในพิธีการตั้งแต่ 4 รูปขึ้นไปถือเป็นตัวแทนสงฆ์

การเดินทางมาทำบุญครั้งนี้ ถือว่าเป็นการทำบุญที่ให้อานิสงส์มากเลยทีเดียว เพราะการถวายทานต่างๆ ในวันนี้ล้วนเป็นสังฆทานทั้งสิ้น คือการถวายแด่คณะสงฆ์ไม่เจาะจงรูปใดรูปหนึ่ง ถ้าท่านอ่านมาจนถึงตอนนี้ ผมก็ขอแบ่งบุญกุศลนี้ให้แก่ทุกท่านมา ณ โอกาสนี้

สิ่งที่ผมประทับใจอีกอย่างคือ ในพิธีการถวายภัตตาหารเช้า … ทางท่านผู้ช่วยเจ้าอาวาส ได้ทำการอุปโลกน์สังฆทานท่ามกลางสงฆ์อีกด้วย ซึ่งถือว่าเป็นพิธีการสำคัญอย่างหนึ่ง เพื่อป้องกันไม่ให้เหล่าสาธุชนและสรรพสัตว์ทั้งหลายต้องได้รับบาปกรรม โดยเนื้อหาคือ สังฆทานภัตตาหารทั้งหลายมีปริมาณมาก จึงได้ขออนุญาตเหล่าสงฆ์ในสิ่งของที่เหลือแบ่งปันแก่เหล่าสาธุชนและสรรพสัตว์เพื่อไม่ให้เกิดโทษ นั่นเอง … (กรณีเอาของสงฆ์ไปใช้หรือบริโภค โดยไม่มีการได้รับความเห็นชอบจากเหล่าสงฆ์ จะเกิดบาปกรรมหนักครับ)

หลังจากพิธีการทุกอย่างครบถ้วนก็เป็นการฟังธรรมเทศนาจากท่านผู้ช่วยเจ้าอาวาส ในหัวข้อธรรมเรื่องราวเกี่ยวกับประเพณีตักบาตรน้ำผึ้ง และเรื่องราวเกี่ยวกับพุทธประวัติที่เกี่ยวกับการถวายน้ำผึ้ง

จากนั้นก็เป็นพิธีการกรวดน้ำ เพื่ออุทิศผลบุญกุศล และรับพร ก็เป็นอันจบพิธีตักบาตรน้ำผึ้งในวันนี้

ความเป็นมาของประเพณีตักบาตรน้ำผึ้ง

เป็นประเพณีที่จัดขึ้นในวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 10 โดยมีความเป็นมาตั้งแต่สมัยพุทธกาลครั้งหนึ่งพระภิกษุเกิดอาพาธเป็นไข้ อาเจียน ทำให้ร่างกายซูบผอมพระพุทธเจ้าทรงอนุญาตสิ่งที่เป็นทั้งยา และอาหารให้พระภิกษุสงฆ์ฉันได้ตั้งแต่เวลาเที่ยงคืนไปแล้ว เพื่อบำรุงร่างกายให้ดำรงอยู่ต่อไปมีอยู่ห้าอย่างด้วยกันคือ เนยใส เนยข้น น้ำมัน น้ำผึ้ง น้ำอ้อยส่วนประเพณีของชาวไทยนิยมถวายน้ำผึ้ง แด่พระภิกษุสงฆ์จึงเกิดเป็นประเพณีตักบาตรน้ำผึ้งขึ้นมา

เรื่องราวตำนานที่เกี่ยวข้องดั่งเช่นเรื่องของ พระสีวลี ผู้เป็นเอตทัคคะด้านผู้มีลาภมาก มีเรื่องราวว่า ในสมัยของพระวิปัสสีพระพุทธเจ้า ชาวเมืองและพระราชาต่างได้ร่วมกันทำบุญครั้งใหญ่ถวายแด่พระพุทธเจ้า และครั้งนั้นขาดเพียงน้ำผึ้ง ซึ่งมีความสำคัญมากเพียง 1 อย่าง… ซึ่งไม่มีใครสามารถหามาได้เลย … จนกระทั่งมีชายบ้านนอกคนหนึ่งได้พบรวงผึ้งในป่า จึงได้นำรวงผึ้งนั้นเดินเข้าเมือง และได้พบชายเฝ้าประตูเมืองได้ขอซื้อรวงผึ้งนั้น… ด้วยความสงสัยชายบ้านนอกคนนั้นจึงไม่ได้ขายให้และสอบถามไปว่าท่านจะเอาไปทำ อะไร เมื่อทราบความว่าจะนำไปถวายพระวิปัสสีพระพุทธเจ้า ชายบ้านนอกคนนั้นจึงปฏิเสธการขายรวงผึ้งแต่ขอมีส่วนร่วมในผลบุญนี้ จึงได้นำรวงผึ้งมาเป็นส่วนผสมของภัตตาหารถวายแด่พระพุทธเจ้าและพระสงฆ์รูป อื่นๆอย่างทั่วถึง…

ด้วยอานิสงส์ของการถวายทานของชายบ้านนอก เมื่อสิ้นอายุขัยได้บังเกิดในเทวโลกท่องเทียวเสวยสุขอยู่นาน จึงจุติมาเป็นพระราชาในกรุงพาราณสี และเมื่อถึงกาลมรณะ ก็ได้มาเกิดเป็นพระราชกุมารในราชวงศ์ศากยราช มีพระมารดาทรงพระนามว่า สุปปวาสา บันดาลโชคลาภให้แก่พระบิดาและพระมารดาเป็นอันมาก เมื่อประสูติแล้วจึงได้รับพระนามว่า สิวลีกุมาร เมื่อเจริญวัยแล้วได้ออกผนวชในสำนักของพระสารีบุตร จนสำเร็จเป็นพระอรหันต์ ผู้เป็นเอตทัคคะด้านผู้มีลาภมาก (มีความเป็นเลิศด้านผู้มีลาภมาก)

เรียบเรียงบทความจาก : ศูนย์ข้อมูลกลางทางวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม

บทสรุป

การเดินทางมาทำบุญในประเพณีตักบาตรน้ำผึ้งครั้งนี้ ถือได้ว่าเป็นครั้งแรกของผม ซึ่งรู้สึกอิ่มบุญมากจริงๆ เพราะการถวายทานทุกอย่างในวันนี้ล้วนเป็นสังฆทาน ที่ให้อานิสงส์มาก จึงขอแบ่งบุญกุศลนี้ ให้ทุกท่านที่ได้อ่านเรื่องราวนี้ด้วยนะครับ

สำหรับวัดภูเขาทอง เป็นวัดที่มีประวัติศาสตร์ยาวนาน ขอเรียนเชิญมาท่องเที่ยวทำบุญกันได้ ซึ่งท่านสามารถอ่านบทความท่องเที่ยววัดภูเขาทองได้ตามลิ้งค์นี้ ===> www.faiththaistory.com/wat-phukhao-thong

แล้วพบกันใหม่ ในเรื่องราวการเดินทางท่องเที่ยวทำบุญของผมในบทความต่อๆไปนะครับ … ขอบคุณครับ

ช่องทางการติดตามเรื่องราว ภารกิจเที่ยววัด

ติดตามเรื่องราวผ่าน Facebook เพจได้ที่ www.facebook.com/faith108

หรือติดตามช่อง YouTube Channel ได้ที่ www.youtube.com/FaithThaiStory

ร่วมแชร์ประสบการณ์การท่องเที่ยววัดด้วยกัน ได้ที่ กลุ่มรวมพลคนชอบเที่ยววัด